Myspace Layouts by Pimp-My-Profile.com
DE VIKINGS - GEDREVEN DOOR DE ROEP VAN HET AVONTUUR "....al waren er honderd harde ijzeren hoofden op een hals, en honderd scherpe, vlugge, nooit roestende, onbeschaamde tongen in elk hoofd, en honderd praatzieke, luide, nooit-zwijgende stemmen bij elke tong, dan zouden ze nog niet kunnen oververtellen of verhalen of opsommen of zeggen wat alle mensen in Ierland tezamen moesten lijden, mannen en vrouwen, leken en priesters, ouden en jongen, edelen en gemeen volk; welke ontberingen, beledigingen en onderdukking in elk huis door het optreden van deze meedogenloze, ontstuimige, buitenlandse, puur heidense lieden werden veroorzaakt." Zo verhaalt het geschrift "De Oorlog van de Ieren tegen de Buitenlanders" aan het begin van de 9de eeuw. Het was de dageraad van het Vikingtijdperk. Het leek of opeens de noordelijke zeeen wemelden van van de slanke roofschepen met de lage kiel en de grauwende drakeboegbeelden, bemand door lieden die een roekeloze moed aan een onoverwinnelijke woestheid paarden. Overal waar zij kwamen plunderden zij, stichtten branden en verkrachtten de vrouwen. Vooral de Heilige Kerk was het doelwit van hun meedogenloos geweld en kerkschatten die uit kapellen en kloosters geroofd waren, stroomden onophoudelijk Scandinavie binnen. Het was het Vikingschip dat het Vikingtijdperk mogelijk maakte. In de eerste plaats gaf het de vroegste Vikingen het voordeel van verassing. Na de beroemde overval op Lindisfarne, bij de kust van Northumberland, in 793 na Chr., schreef de priester-geleerde Alcuin in die streek: "Zie, wij en onze voorvaderen hebben nu reeds 350 jaar in dit geliefde land gewoond en er is nog nooit zo'n schrik door Engeland gevaren als wij nu beleefd hebben door een heidens ras; men achtte het ook niet mogelijk dat zo'n vijandelijke inval vanuit zee kon plaatsvinden...." Het was dan ook zo, dat de Vikingen tot de beste zeevaarders van die dagen behoorden, en het model hunner schepen superieur was aan alle anderen van die tijd. Onder andere dankzij deze kennis en technologische vooruitgang, baanden de Vikings zich door Rusland een weg naar de Zwarte Zee en Constantinopel; zij omsingelden west Europa en drongen tot in de Middellandse Zee door; zij liepen grote delen van Frankrijk, Engeland, Ierland en Schotland onder de voet en bezetten die streken; zij stichtten nieuwe kolonies in Ijsland en Groenland, en verzetten de grenzen van de bekende wereld door korte tijd een bruggehoofd op de kusten van het Noordamerikaanse continent te vestigen. De afkomst van het woord 'Viking' zelf is onduidelijk, maar algemeen aangenomen wordt dat het verband houd met het Oud-Ijslandse woord vik, dat 'baai' of 'kreek' betekend; het zou gebruikt worden omdat de mannen hun schepen in baaien of kreken hielden voor commerciele of oorlogszuchtige doeleinden. Gewoonlijk rekent men het begin van het Vikingtijdperk omstreeks het jaar 800. Volgens de "Angelsaksische Kroniek" vond er in 789 op de kade van portland, aan de kusr van Dorset in Engeland, een ruzie plaats tussen drie bemanningen van Noorse schepen en de plaatselijke autoriteiten; tijdens het volgend handgemeen werd de sheriff van Dorset en zijn gevolg gedood. De overvallen begonnen pas goed met de onverwachte aanval op Lindisfarne, gevolgd door sporadische overvallen op een op een ander klooster in Northumbrie (vermoedelijk Jarrow) en daarna Iona en Ierland. Maar pas na 830 werden de Viking-overvallen veelvuldiger en meer gecoordineerd. Voor deze Vikingen waren er vier hoofdbegrippen die invloed op alles wat ze deden en dachten uitoefenden: de opvatting over verwantschap en trouw; de opvatting over eer; het wraakbegrip en de opvatting over het noodlot. En van deze vier speelde de opvatting over het noodlot de belangrijkste rol. Het lot was de grote gelijkmaker. Goden en mensen, helden en lafaards, rijken en armen, allen stonden er even machteloos tegenover. Het geloof in de onverzoenlijke macht van het lot was waarschijnlijk groter dan geloof in enige god, het hele Vikingtijdperk door. Als het lot van de mens was dat hij moest sterven, dan kon hij daar niets tegen doen behalve moedig sterven. Niemand kon aan zijn lot ontkomen, hoe afschuwelijk of onverdiend het ook was. Het enige dat belangrijk was, was de wijze waarop een man de dood onder ogen zag. Al deze begrippen en opvattingen worden op overweldigende wijze verwoord in de cuclus van zestien liederen in de Oudere Edda over het Brynhild-Sigurd-Gudrun thema. De heidense geloofsovertuiging van de Vikings behelsde een pantheon van Goden, dat bestond uit Aesir en Vanir, en de schepping bestond uit negen werelden. Deze werelden werden bevolkt door mensen (Midgard), door Goden (Asgard), door de doden (Hel/ Niflhel / Niflheim, met uitzondering van hen die gevallen waren in de strijd en verkoren waren de legioenen van de Einherjar te vervoegen in Walhalla), maar ook door vuurreuzen (Muspelheim), ijsreuzen (Jotunheim), duistere dwergen (Svartalfheim en dergelijke. Al deze werelden werden samen gehouden door de wereldboom Ygdrassil. Elke God had zijn eigen kenmerken, eigen 'aanhang', en bepaalde magische attributen, veelal vervaardigd door het dwergenvolk. Zo was er Odin, hoogd van het Noorse pantheon ten tijde van het Vikingtijdperk (voordien was dit Tyr), Odin (Wodan) was de god van de strijd, vader van de gevallen strijders en de gehangenen, maar was ook de God der dichters en schrijvers. Hij werd steeds vergezeld door twee wolven (Geri en Freki) en twee raven (Hugin en Munin), aan hem behoorden de ring Draupnir en de speer Gungnir toe. Thor (Donar) was de god van het gewone volk, en beschermheer van het mensdom. Hij stond symbool voor geweldige kracht, en beschermde mensen en goden tegen de ijs-en vuurreuzen. Zijn belangerijkste attribuut was de magische strijdhamer Mjollnir, die, wanneer geworpen, steeds naar zijn eigenaar terugkeerde. Men geloofde dat donder en bliksem de slagen van Mjollnir waren, en we vinden het symbool terug als amulet, of op huizen en gebruiksvoorwerpen. Men droeg het teken van de hamer, om beroep te doen op de beschermende kracht van Thor. Naast de hamer beschiktte Thor eveneens over handschoenen en een riem, die zijn kracht nog vermenigvuldigden. De derde van de hoofd- drieeenheid was de vruchtbaarheidsgod Frey, een Vanir-god wiens karakteristieken nauw verbonden waren met zijn tweelingszuster Freya. Naast deze goden waren er nog Tyr (hemelsgod die vooral een functie van rechter-strijder had, en zijn hand verloor bij het bedwingen van de wolf Fenrir), Baldr (de 'schitterende', later dikwijls verkeerd geinterpreteerd onder invloed van de kerstening), Loki (vader van de wereldslang en Fenrir, maar ook van Slepinir, het achtbenige paard van Odin), Njord, Heimdal, Hel, ............ De Vikings geloofden eveneens in Ragnarok (de godenschemering), een tijd waarin de verschillende tegengestelde krachten in de kosmos tot conflict zouden komen, waarop Fenrir zijn keten zou verbreken, en de demonen het zouden opnemen tegen de goden. De goden zouden in hun strijd bijgestaan worden door de dapperste strijders die ooit geleefd hadden. Deze strijders werden, wanneer hun sterfelijke leven eindigde met de dood op het slagveld, uitverkoren en meegenomen door de Walkuren naar het Walhalle, om daar Ragnarok af te wachten. De Vikings beschouwden de strijdersdood dan ook als een eer, hetgeen waarschijnlijk mede de verklaring zou vormen voor het relatieve gemak waarmee zij zware risicos (zoals bv in die tijd het varen van een schip buiten het zicht van de kust een risico was) namen. Echter, het was door het nemen van deze risicos, dat zij er in slaagden hun stempel onuitwisbaar neer te drukken op het Europese, en het Amerikaanse (door de ontdekking ervan) continent, en op de geschiedenis van de Germaanse volkeren.